Η δευτεροπαθής οστεοαρθρίτιδα είναι γνωστής αιτιολογίας και εμφανίζεται πιο συχνά σε άτομα μικρότερης ηλικίας (<65 ετών). Τα πιο συχνά αίτια είναι:
Δυσπλαστικό ισχίο (Συγγενής πάθηση του ισχίου)
Είναι μια πάθηση που προσβάλει κυρίως τις γυναίκες. Η αιτιολογία της είναι πολυπαραγοντική: γενετικοί , μηχανικοί, ορμονικοί.
Στην ήπια μορφή της (Δυσπλασία) η άρθρωση δεν διαμορφώνεται σωστά κατά την εμβρυική ηλικία με αποτέλεσμα η κοτύλη να είναι "ρηχή" και η κεφαλή του μηριαίου να μην καλύπτεται πλήρως από αυτή.
Σε πιο βαριές μορφές (Συγγενές Εξάρθρωμα του Ισχίου) η κοτύλη είναι ασχημάτιστη και η κεφαλή του μηριαίου είναι αποπλατυσμένη και εκτός αυτής.
Σύνδρομο μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης
Υπάρχουν κάποιοι ασθενείς που είτε γεννιούνται με μια ήπια διαταραχή του προσανατολισμού της κοτύλης (π.χ. retroverted η profunda) είτε εμφανίζουν προβλήματα στην ανάπτυξη της μηριαία κεφαλή με αποτέλεσμα την αλλαγή στο σχήμα της. Αυτό οδηγεί στην ανάπτυξη μιας κατάστασης που ονομάζεται σύνδρομο μηρο-κοτυλιαίας πρόσκρουσης. Υπάρχουν δύο τύποι:
Η πρόσκρουση δίκην τανάλιας (pincer) η όποια προσβάλει κυρίως γυναίκες 30-40 ετών και χαρακτηρίζεται από υπερκάλυψη της κεφαλής από την κοτύλη και Η πρόσκρουση δίκην λαβής πιστολιού (cam) που προσβάλει κυρίως άνδρες 20-30 ετών που έχουν έντονη αθλητική δραστηριότητα και χαρακτηρίζεται από απώλεια της σφαιρικότητας της μηριαίας κεφαλης, κυρίως στο πρόσθιο – άνω τμήμα.
Και στους δυο τύπους κατά την κάμψη, προσαγωγή και έσω στροφή του ισχίου, η κεφαλή να προσκρούει στο χείλος της κοτύλης. Αυτή η πρόσκρουση οδηγεί αρχικά σε ρήξη του επιχείλιου χονδρού και στη συνέχεια σε καταστροφή του αρθρικού χονδρού (οστεοαρθρίτιδα). Πολλές φορές οι δυο τύποι συνυπάρχουν (πρόσκρουση μικτού τύπου)
Το σύνδρομο μηρο-κοτυλιαίας πρόσκρουσης εμφανίζεται με πόνο στην μηροβουβονικη χωρά μετά από έντονες δραστηριότητες η μετά από παρατεταμένο κάθισμα σε μια καρέκλα. Ο πόνος επιτείνεται κατά την κάμψη – προσαγωγή και εσύ στροφή του ισχίου. Πολλές φορές ο ασθενής μπορεί να αισθάνεται και κάποιο κλικ στο ισχίο.
Οστεοχονδρίτιδα της άνω μηριαίας επίφυσης
Αυτή συμβαίνει κατά την παιδική ηλικία και έχει σαν αποτέλεσμα την απώλεια της σφαιρικότητας της κεφαλής του μηριαίου. Πρόκειται για ανωμαλία της ανάπτυξη της κεφαλής του μηριαίου που αποδίδεται βασικά σε ισχαιμικής νέκρωσης.
Επιφυσιολίσθηση της άνω μηριαίας επίφυσης
Ολίσθηση της άνω μηριαίας επίφυσης σημαίνει ουσιαστικά μετακίνηση της κεφαλής του μηριαίου προς τα πίσω και κάτω σε σχέση με τον αυχένα του μηριαίου. Αυτή συμβαίνει στην εφηβείας, την περίοδο της ταχείας ανάπτυξης του σκελετού. Προσβάλει κυρίως τα παχύσαρκα αγόρια ή ψηλά με μακριά άκρα κορίτσια. Με την πάροδο των χρόνων και ειδικά αν αυτή δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα οδηγεί οστεοαρθρίτιδα.
Οστεονέκρωση της κεφαλης του μηριαίου
Για λόγους που δεν είναι απόλυτα τεκμηριωμένοι (π.χ. λήψη κορτιζόνης σε μεγάλες δόσεις, δρεπανοκυτταρική αναιμία κλπ) ένα τμήμα της κεφαλής του μηριαίου οστού μπορεί να υποστεί έμφραγμα που οδηγεί σε ισχαιμική νέκρωση. Το αποτέλεσμα είναι το νεκρωμένο υποχόνδριο οστό να μην μπορεί να υποστηρίξει τον υπερκείμενο αρθρικό χόνδρο, να υποχωρεί και η κεφαλής του μηριαίου να χάνει την σφαιρικότητάς της.
Λοιμώδης αρθρίτιδα
Τα μικρόβια και η τοξίνες που εκκρίνουν αυτά προκαλούν, αν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως, άμεση καταστροφή του χόνδρου. Αν αυτό συμβεί στην παιδική ηλικία η αρχιτεκτονική δομή του ισχίου καταστρέφεται γιατί το ισχίο σε αυτή την ηλικία αποτελείται κυρίως από χόνδρο. με αποτέλεσμα την ανάπτυξη πρόωρης οστεοαρθρίτιδας.
Μετατραυματική αρθρίτιδα
Οι τραυματισμοί και τα κάταγμα είτε προκαλούν άμεση καταστροφή του αρθρικού χόνδρου (π.χ. κάταγμα) είτε καταστρέφουν την φυσιολογική ανατομία της άρθρωσης (π.χ. Ρήξη του Επιχειλίου Χόνδρου ή Ρήξη του Στρογγύλου Συνδέσμου της Κεφαλής του Μηριαίου) με αποτέλεσμα την προοδευτική φθορά του χόνδρου.
